گزارش مبارزه برای آزادی ـ ۶۷ (۲)
۲۶ بهمن ۱۴۰۲ – ۱۵ فوریه ۲۰۲۴
در این شماره:
برخی خبرها‌ی
فساد و غارت‌گری نهادینه‌ی رژیم
کارگران و حوادث کاری؛ حقوق و دستمزد؛ فقر، تورم
احضارها؛ اخراج‌ها و محرومیت‌ها
نقض آزادی بیان؛ زنان و کودکان
نقض حق بهداشت، آموزش، محیط زیست
مقاومت و مبارزه: اعتصاب‌ها؛ گردهمایی‌ها؛ و راهپیماییها
این شماره پیوست شماره‌ی ۶۷ (۱) است: ۴ بهمن تا ۱۸ بهمن ۱۴۰۲
اطلاعات تکمیلی بخش‌های مختلف، در شماره‌های پیش:
https://www.facebook.com/lddhi.fidh
اینستاگرام: https://www.instagram.com/lddhi.fidh/
********
فساد و غارت‌گری نهادینه‌ی رژیم
سید رضا صالحی امیری وزیر فرهنگ و ارشاد دولت روحانی: «هنگام تهیه‌ی کتاب هیچگاه نتوانستیم آمار دقیق از مهاجرت نخبگان ارائه دهیم. مسئولان خجالت بکشند که آمارها و داده‌ها همیشه امنیتی بوده است. در مطالعاتمان به این نتیجه رسیدیم که علت وعلل فرار مغزها حکمرانی معیوب در کشور است. حکمرانی معیوب در چند دهه‌ی گذشته نسل مدیران، هنرمندان، استارت‌اپ‌ها و … را فراری داده است.»
علی اکبر صالحی، رئیس پیشین سازمان انرژی: با خروج هر نخبه، پنج میلیون دلار از کشور خارج می‌شود. مشکلی که در بحث مهاجرت نخبگان نیست، یک رفتار عقلایی با موضوع دوتابعیتی است. هراس امنیتی در مراکز علمی است و چیزی که خیلی آسیب رسانده است ترویج گفتمان هرکی می‌خواهد برود است.
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران: تنها با ثروت آستان قدس می‌توان کاری کرد که کسی به‌خاطر فقر در خیابان کار نکند.
معاون وزیر دادگستری: بر اساس آمارهای دولتی، گردش مالی مافیای زباله در پایتخت ۳ هزار میلیارد تومان در سال، اما آمار غیررسمی «خیلی بیشتر است».
موسسه‌ی نور به‌صورت رسمی منحل شد. این در حالی است که دو پرونده‌ی پولشویی و فساد مالی علیه آن در جریان است. این موسسه حداقل ۳۱ هزار میلیارد تومان به سپرده‌گذاران و ۴۱ هزار میلیارد تومان به بانک مرکزی بدهکار است.
گزارش سالانه‌ی سازمان شفافیت بین‌الملل، ایران را براساس شاخص ادراک فساد (C.P.I) همراه با چهار کشور بنگلادش، آفریقای مرکزی، لبنان و زیمباوه با ۲۴ امتیاز و با یک پله تنزل نسبت به سال گذشته در رتبه‌ی ۱۵۱ در میان ۱۸۰ کشور ارزیابی کرده است.
هزینه‌ی ۹۰ میلیارد تومانی جمهوری اسلامی برای اعزام ۲۰۰ نیروی حکومتی به قطر. یکی از کارمندان بخش روابط‌عمومی فدراسیون فوتبال با ارسال تصویرها و مدارکی به ایندیپندنت فارسی فاش کرد که جمهوری اسلامی دست‌کم ۲۰۰ تماشاگر را به‌خرج دولت به قطر اعزام کرده است تا در مسابقات جام ملت‌های آسیا، تیم ملی فوتبال را تشویق کنند.
هاشمی طبا، فعال سیاسی اصلاح‌طلب: به یک نفر ۳ میلیارد دلار می‌دهند اما برای دارو ارز نیست.
رانت ۲ میلیارد یورویی برای ۵ نیروگاه برق خورشیدی / اختلاف ۴۰۰ میلیون دلاری در قرارداد.
اخیراً ریاست قوه قضائیه تدبیر کرده که تعدادی نیروهای قضایی در استان‌ها به‌صورت ویژه از میان حوزویان جذب شوند و پس از برگزاری آزمون و طی روند قانونی، نیازهای قوه قضائیه در بخش کادر قضایی برطرف شود.
امام جمعه‌هامون: مسئولان دانشگاه علوم پزشکی زابل با ارز دولتی دارو دریافت کرده و به‌صورت آزاد در بازار به فروش رساندند و ۷۰۰ میلیارد (تومان؟) اختلاس کردند.
روزنامه جمهوری اسلامی: حقوق مردم کفاف زندگی را نمی‌دهد اما مسئولان حقوق‌های نجومی دارند.
مومنی، اقتصاددان: برای تنها چیز باقی‌مانده بر سفره‌ی مردم غیرت به خرج می‌دهند و رسیدن نان به دهن بعضی را رانت تلقی می‌کنند، تا مردم نان هم نتوانند بخورند!
فعال سیاسی اصولگرا: سکوت ادامه‌دار در قبال فساد «چای دبش» عجیب است؛ فساد مانند موریانه‌ای ساختارهای نظام را از بین خواهد برد.
حقوق اقتصادی و اجتماعی
کارگران:
۵۷ کارگر در شهرهای کرمان، تهران، بابل، ری، سرخس، اسلام‌شهر، نیشابور، میرجاوه، قم و سمنان حین کار دچار حادثه شدند. طی این حوادث، ۹ کارگر از جمله یک کودک جان خود را از دست دادند و ۴۸ تن دیگر مصدوم شدند.
چهار تشکل مستقل کارگری با انتشار بیانیه‌ای بر ضرورت مبارزه برای رسیدن به حداقل دستمزد ماهیانه ۴۵ میلیون تومان در سال ۱۴۰۳، تاکید کردند و از تمام کارگران مزدی واحدهای صنعتی، خدماتی، کشاورزی، ساختمانی، معدنی و غیره در بخش‌های خصوصی و دولتی دعوت کردند که در محیط کار خود و در سطح جامعه برای حداقل دستمزد ۴۵ میلیون تومان در ماه مبارزه کنند.
عدم پرداخت حقوق و دستمزد در واحدهای زیر:
کارگران پیمانکاری اداره کل ورزش و جوانان استان ایلام، کارگران ارکان ثالث پالایشگاه آبادان، بازنشستگان کشوری، معلمان طرح حمایتی، کارگران شهرداری سی سخت، کارگران شهرداری نوش‌آباد، کارگران شهرداری رودبار، کارگران بازنشسته آب و فاضلاب گیلان و جمعی از کارگران بازنشسته شهرداری شوش.
فقر، بیکاری، تورم و گرانی:
رجب‌پور، پژوهشگر توسعه: از حدود ۱۸ درصد جمعیتِ زیر خط فقر به حدود ۳۰ درصد رسیدیم.
مرکز آمار ایران نرخ تورم سالانه کشور در دی ماه ۱۴۰۲ را برابر با ۴۳.۶ درصد اعلام کرد.
مومنی، اقتصاددان: ۴۰ درصد مردم در آستانه‌ی فروغلتیدن به زیر خط فقر هستند.
در ۲۵ سال گذشته، یعنی از سال ۱۹۹۰ میلادی تا کنون، نرخ تورم در ایران بیش از ۱۲ هزار درصد بوده است.
مرکز آمار ایران: طی فصل پاییز امسال، نرخ بیکاری زنان ۱۵ تا ۲۴ ساله در سراسر کشور بیش از ۱۸.۵ درصد و نرخ بیکاری مردان در این رده سنی نزدیک به ۲۹ درصد بوده است.
جمع‌بندی دولتی‌ها در فصل بهار این بود که بنزین نرخ سوم با قیمت هر لیتر ۸۰۰۰ تومان عرضه شود.
بازگشت تورم‌های ۳ رقمی: گوجه ۱۰۷درصد، کنسرو ماهی ۱۱۳ درصد ، گوشت گاو ۱۲۳ درصد، گوشت گوسفند ۱۲۷ درصد.
مهاجرت:
دبیرکل جامعه‌ی پزشکی: حدود ۸۰ درصد از دانشجویان پزشکی به فکر خروج از کشورند. استقلال دانشگاه‌ها تحت تدابیر امنیتی خدشه‌دار شده است.
انتقاد علی اکبر صالحی، معون پیشین ریاست‌جمهوری، از نحوه‌ی برخورد با دوملیتی‌ها: رفتار‌ها عقلایی نیست؛ هراس امنیتی در مراکز علمی بوجود آمده. چیزی هم که خیلی آسیب رسانده، ترویج گفتمان «هرکی می‌خواهد برود» است.
۳ مسئول دولت روحانی، از شرایط نگران‌کننده‌ی مهاجرت نخبگان، هراس امنیتی در مراکز علمی، ترس ایرانیان خارج از کشور برای بازگشت، میل به مهاجرت و کم‌رنگ‌شدن اعتماد عمومی گفتند.
نیمه اول امسال، نسبت به سال ۱۳۹۷، تعداد درخواست پزشکان برای دریافت گواهی حرفه‌ای CGS حدود ۲۰۰ درصد افزایش یافته است. CGS مدرکی برای تایید صلاحیت علمی و شغلی اعضای جامعه‌ی پزشکی است و در بسیاری از کشورهای دنیا، شرط اشتغال پزشکان مهاجر، ارائه‌ی این گواهی حرفه‌ای است.
حقوق سیاسی و مدنی
آزادی بیان:
آوات مام سلیم (آوات برنو)، خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی کوردپیام، در اداره‌ی اطلاعات پیرانشهر مورد بازجویی قرار گرفت.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی: «سامانه‌ی مردمی نظارت بر فضای مجازی» راه‌اندازی شد. در این سامانه رسانه‌ها و کانال‌های دارای بیش از ۵ هزار عضو برای نظارت بیشتر بر فعالیت آنها به ثبت می‌رسند.
احضارها، اخراج‌ها و محرومیت‌ها:
احضار کوثر (مهبانو) خشنودی‌کیا، عضو تیم ملی کامپوند زنان ایران و از آسیب‌دیدگان چشمی خیزش انقلابی ۱۴۰۱.
مصطفی آذرخشی، عضو هیات علمی دانشکده الهیات و ادیان و استادیار دانشگاه «شهید بهشتی»، از این دانشگاه اخراج شد.
کریم بستانچی خضرآباد، از فعالان صنفی آذربایجان غربی، به بازنشستگی اجباری محکوم شد.احمد شکرچی، عضو هیأت علمی گروه علوم اجتماعی دانشگاه شهید بهشتی تهران، از این دانشگاه اخراج شد.
دیوان عدالت اداری حکم انفصال دائم از خدمت محمد سعیدی ابواسحاقی، معلم اهل شهرستان لردگان، را تایید کرد.
دست‌کم ۵ دانشجو در دانشگاه سوره از تحصیل تعلیق شدند.
بیش از ۲۵ استاد طی دو سال فقط از دانشگاه تهران اخراج شدند. اخراجی‌ها اغلب دانش‌آموخته یا کنش‌گر علوم انسانی‌اند.
گوناگون:
یک متهم اقتصادی در شهرستان اشنویه در دادگاه انقلاب در کنار سایر مجازات‌ها به تحمل ضربات شلاق محکوم شد.
حمله و تیراندازی یکی از دست‌اندرکاران شرکت «الماس‌خودرو» به گردهمایی اعتراضی مالباختگان پیش‌فروش شرکت که باعث کشته‌شدن یک تن و مجروح شدن تعدادی از معترضان شد.
کشته‌شدن ۳ تن و زخمی شدن ۲ تن بر اثر انفجار مین در منطقه‌ی مرزی کله‌گان سراوان.
مصدومیت و قطع عضو ۲ تن در اثر انفجار مین در قصرشیرین.
۱۴ واحد صنفی پلمب و صفحات اینستاگرام آنها بهدلیل انتشار تصاویر نامتعارف در استان مازنداران مسدود شدند.
حقوق زنان
طی ماه ژانویه ۲۰۲۴ دست‌کم حکم اعدام یک زن در زندان‌های جمهوری اسلامی ایران اجرا شده است. همچنین ۱۲ فعال زن بازداشت و ۱۷ فعال زن نیز توسط دستگاه قضایی به حبس و شلاق محکوم شده‌اند. در ماه گذشته دست‌کم ۹ مورد زن‌کشی نیز در شهرهای مختلف ایران ثبت شده است.
مدیران کارخانه‌های لامپ «ایران زمین» در شهر بانه، به زنان شاغل در این واحدهای تولیدی هشدار داده‌اند که در صورت عدم ارائه‌ی رضایت‌نامه رسمی و ثبت‌شده‌ی همسرانشان، از کار اخراج خواهند شد.
آمار نیروی کار ایران در پاییز ۱۴۰۲: جمعیت زنان شاغل در کل کشور تنها ۴ میلیون نفر است، اما جمعیت مردان شاغل به مرز ۲۱ میلیون نفر نزدیک شده است. به عبارتی، سهم مشارکت زنان در بازار کار ایران فقط حدود ۱۶ درصد و مشارکت اقتصادی مردان ۸۴ درصد است.
حقوق کودکان
بهدلیل عدم مناسب‌سازی و نبود امکانات، ۳۰ هزار کودک دارای معلولیت از تحصیل بازماندند.
برخلاف پیمان‌نامه‌ی حقوق کودک، بیش از ۲۰۰ دانش‌آموز در شهرستان دشتی، ۱۰۰ دانش‌آموز پسر در شهرستان آبیک، ۳۵۰ نوجوان در شهرستان کهگیلویه و ۱۶۰ دانش‌آموز در شهرستان بافق، ۶ هزار دانش‌آموز دختر در استان بوشهر، ۱۳۵ دانش‌آموز در قزوین و ۵ هزار و ۷۸۹ دانش‌آموز در استان مرکزی و ۳ هزار دانش‌آموز در کهگیلویه و بویراحمد به اردوی موسوم به «راهیان نور» اعزام می‌شوند.
طی هفته‌ی گذشته دست‌کم ۱۲ شهروند کُرد در شهرهای مختلف کُردستان از جمله ۴ کودک در شهرهای پیرانشهر (۲ مورد)، اسلام‌آباد غرب (شاباد) و سنندج اقدام به خودکشی و به زندگی خود پایان داده‌اند.
حق بهداشت
سخنگوی سابق وزارت بهداشت ایران: بیمارستان‌های ایران از نظر اقتصادی ورشکسته هستند و توانایی تامین هزینه‌های استاندارد خدمات را از محل بودجه‌ی دولتی، بیمه و پرداختی بیمار ندارند.
مدیرکل سلامت روان وزارت بهداشت: کمتر از ۲۰ درصد ایرانی‌ها افسردگی دارند.
حق آموزش
مدیرکل نوسازی مدارس خوزستان: در این استان ۵ هزار و ۷۰۰ فضای آموزشی وجود دارد. از این تعداد، ۹۱۲ فضا به مقاوم‌سازی نیاز دارند، یک هزار و ۸۳ مدرسه تخریبی هستند و ۳۴۲ فضا به‌عنوان خطرآفرین و هشدار دهنده شناخته شده‌اند.
شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان: در اقدامی بی‌سابقه، ۳ تا ۶ هزار نفر به‌دلایل عقیدتی در آزمون‌های استخدامی آموزش و پرورش ردِ گزینش شده‌اند.
محیط زیست
رئیس فدراسیون صنعت آب: سوء مدیریت در منابع آبی از عوامل خشکسالی در ایران است. اکنون ۶۵ درصد جمعیت ایران در شرایط «ورشکستگی و فقر آبی» زندگی می‌کنند.
مدیرعامل شرکت آبفای فارس: منبع تأمین آب ۸ شهر و ۵۰ روستا (با ۳۲۵ هزار نفر جمعیت) در فارس به‌طور کامل خشک شد.
مالچ نفتی که از سال ۹۸ به دنبال اعتراض مردم و فعالان و کارشناسان محیط‌زیست از شن‌زارهای خوزستان خارج شده بود، حالا دوباره با ورود ۹ تانکر حمل سوخت به منطقه‌ی غرب کرخه بازگشته و قرار است در ۹۰۰ هکتار از شن‌زارهای این منطقه مالچ‌پاشی انجام شود.
مقاومت و مبارزه
اعتصاب‌ها:
کارگران کارخانه‌ی گروه ملی فولاد ایران در اهواز، در اعتراض به تعلیق ۳۸ کارگر و عدم اجرای طرح طبقه‌بندی مشاغل.
کارگران پیمانکاری شاغل در پالایشگاه‌های پنجم، ششم، نهم، دهم و دوازدهم پارس جنوبی.
کارگران پروژه‌ی آب شیرین منطقه مکران بهدلیل عدم پرداخت معوقات مزدی.
کارگران راه آهن رشت وسیاچشمه .کهن‌دژ .قزوین وآبیک در راه آهن تهران عباس آباد.
کارگران شرکت ایران‌تایر.
گردهمایی‌ها و راهپیماییها:
ادامه‌ی گردهمایی کارکنان شرکت بهره‌برداری نفت و گاز آغاجاری، در اعتراض به عدم رسیدگی به مطالباتشان، در مقابل ساختمان مدیریت این شرکت.
نیروهای ارکان ثالث شرکت بهره‌برداری نفت و گاز گچساران در اعتراض به عدم رسیدگی به مطالباتشان در محوطه این شرکت.
کارگران ارکان ثالث، پشتیبانی، اداری و رانندگان شرکت‌های پیمانکاری مجتمع گاز پارس جنوبی.
کارکنان قراردادی شرکت نفت در مقابل ساختمان وزارت نفت در تهران.
کارکنان شرکت نفت فلات‌قاره، منطقه سیری.
کارگران شرکت صنایع پتروشیمی هگمتانه‌ی همدان در اعتراض به عدم واریز مطالبات مزدی خود در مقابل ساختمان این شرکت.
کارگران پروژه‌ی راه‌سازی جاده‌ی طرود به شاهرود در اعتراض به تعویق در پرداخت مطالبات مزدی خود مقابل ساختمان فرمانداری شاهرود.
کارگران کارخانه‌ی سبلان خودرو در مقابل استانداری اردبیل.
کارگران خطوط ابنیه‌ی فنی راه آهن ناحیه‌ی شمال یک، در اعتراض به عدم رسیدگی به مطالباتشان.
کارگران کارخانه‌ی بستنی‌سازی اطمینان آذرگل در تبریز.
کارگران شهرداری نوش آباد در اعتراض به عدم پرداخت مطالبات مزدی خود در مقابل ساختمان این شهرداری.
کارگران اخراجی سد دز، در اعتراض به بیکارشدن در اندیمشک.
پرستاران و کارکنان بخش درمانی دانشگاه‌های علوم پزشکی مازندران، در مقابل دانشگاه علوم پزشکی در ساری.
پرستاران لرستان مقابل استانداری.
بازنشستگان صنایع فولاد در مقابل ساختمان صندوق بازنشستگی در برخی از شهرها.
بازنشستگان شرکت نیرپارس در مقابل دفتر مرکزی شرکت مپنا در تهران.
بازنشستگان فرهنگیان مقابل ساختمان کانون بازنشستگان آموزش و پرورش یزد.
ادامه‌ی راهپیمایی و گردهمایی‌های اعتراضی بازنشسته‌ها و مستمری‌بگیران تامین اجتماعی در چندین استان کشور، در اعتراض به وضعیت نامناسب معیشتی.
ادامه‌ی گردهمایی‌های بازنشسته‌های مخابرات در بسیاری از شهرها، بهدلیل مطالبات معوقه، و اعتراض به خصوصی‌سازی شرکت مخابرات و مطالبات دیگرشان.
ادامه‌ی گردهمایی‌های بازنشسته‌های کشوری در بسیاری از استان‌ها، در مقابل صندوق بازنشستگی کشوری این استان‌ها در اعتراض به اجرانشدن همسان‌سازی.
دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی در اعتراض به پولی‌کردن دانشگاه.
افراد دارای معلولیت ساکن شهرهای سنندج، ساری، اردبیل، بجنورد، کرج و تهران در اعتراض به عدم رسیدگی به مطالبات خود در پارک پاستور واقع در تهران.
بیماران فیبروز سیستیک (cf)، در اعتراض به کمبود داروهای مورد نیازشان در مقابل ساختمان وزارت بهداشت.
آهن فروشان در تهران، در اعتراض به عدم رسیدگی به مطالباتشان، در مقابل ساختمان شورای شهر.
سهام‌داران شرکت شیشه‌های ایمنی ایران و شرکت‌های تابع.
مالباختگان شرکت آمیتیس بهدلیل عدم رسیدگی به مطالبات خود در مقابل دفتر رییس قوه‌ی قضاییه.
شهروندان ساکن اراک در محوطه‌ی باغ ملی این شهر در اعتراض به مازوت سوزی و تداوم آلودگی هوای این کلان شهر.
اعتصاب بازاریان جیرفت در اعتراض به برگزاری نمایشگاه بهاره.
کشاورزان شهرستان دلگان در اعتراض به عدم توزیع کود سفید، در مقابل ساختمان جهاد کشاورزی این شهرستان.
کشاورزان اصفهانی دراعتراض به بی‌آبی.
در پی خشک شدن کامل تالاب‌هامون و چاه نیمه‌ها، شماری از فعالان اجتماعی و مدنی منطقه سیستان به مناسبت روز جهانی تالاب‌هامون، در تالاب خشکیده‌هامون گرد آمدند.
با یاد مهساامینی (ژیناامینی) ( mahsaamini) (MahsaAmini) (قتل ۲۵ شهریور ۱۴۰۱)؛ محسن شکاری (تهران)، مجیدرضا رهنورد (مشهد)، محمدمهدی کرمی (کرج)، و سید محمد حسینی (کرج) (اعدام پاییز ۱۴۰۱)؛ مجید کاظمی شیخ‌شیبانی؛ صالح میرهاشمی بلطاقی؛ و سعید یعقوبی کرد سفلی (اعدام در اصفهان؛ اردیبهشت ۱۴۰۲)؛ میلاد زهره‌وند (آذر ۱۴۰۲)؛ محمد قبادلو (بهمن ۱۴۰۲).
********
منابع: جامعه‌ی دفاع از حقوق بشر در ایران (LDDHI)؛ فدراسیون بین‌المللی حقوق بشر (FIDH)؛ کمیته‌یپیگیری وضعیت بازداشت‌شدگان؛ کول‌بر نیوز؛ هه‌نگاو؛ کمپین فعالان بلوچ، بی‌بی‌سی؛ ایران وایر؛ رادیو زمانه؛ ندای زنان ایران؛ حال‌وش؛ هرانا؛ ۱۵۰۰ تصویر؛ اعتماد؛ هم‌میهن؛ شرق؛ پیام ما؛ مرکز مشاوره‌ی حقوقی دادبان؛ اتحاد بازنشستگان؛ آژانس خبررسانی کُردپا؛ تجارت‌نیوز؛ اطلس زندآن‌های ایران؛ شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان ایران؛ فکت‌نامه؛ دیگر گزارش‌‌ها …
League for the Defence of Human Rights in Iran – LDDHI حقوق بشر در ایران | Paris | Facebook