آ وریل ۲۰۲۵ (آمار ماه مارس ۲۰۲۵)
فهرست: اعدام
معترضان/ زندانیان سیاسی محکوم به اعدام
مجازاتهای غیرانسانی، ظالمانه و تحقیرآمیز
محکومیت کنشگران
دستگیریهای سیاسی
زندانیان جانباخته بهخاطر محرومیت از رسیدگی پزشکی
زندانیان سیاسی ناپدیدشدهی قهری / بازداشتشدهگان در وضع نامشخص حقوقی
زندانیان سیاسی محروم از حقوق انسانی
**********
اعدام: ۷۱ تن
،اتهامها : قتل: ۳۵ تن، مواد مخدر: ۳۴ تن ،تجاوز به عنف: ۱ تن، از این میان: ۵ زن دستکم ۶ تن بلوچ، ۱ تن کُرد، ۶ تن افعانستانی، ۱۱ تن ترک آذری، و ۳ تن لُر. تبار قربانیان دیگر، مشخص نبود.
خودکشی محکومان به اعدام: یک تن.
معترضان محکوم به اعدام: مجموع: ۴۶ تن.
ارومیه: ادریس آلی، آزاد شجاعی، حمید عبداللهزاده، رسول احمدمحمد، شاهین وصاف، مهران حسنزاده (مهراب)، ناصر بکرزاده. اشنویه: مراد ساعی، هژار حمیدی، محراب عبداللهزاده. آمل: توحید نجفی. ایذه: عباس کورکوری (مجاهد کورکور). بروجرد: مسعود بیرانوند. بوکان: پژمان سلطانی. تهران: امیرمحمد خوشاقبال، حسین نعمتی، علیرضا برمرزپورناک، علیرضا کفایی، میلاد آرمون، نوید نجاران، اکبر (شاهرخ) دانشورکار، بابک علیپور، بهروز احسانی اسلاملو، پویا قبادی بیستونی، سعید شیرازی، سید ابوالحسن منتظر، سیدمحمد تقوی سنگدهی، عارف خوشکار، منوچهر مهمان نواز، مهدی حسنی، وحید بنیعامریان. خراسان رضوی: محمدمهدی س. خوی: توحید (لقمان) درویشی. دزفول: مهدی کشوری. رشت: منوچهر فلاح. زاهدان: ایلیا تردست (شاهوزهی)، شعیب میربلوچزهی، فرشید حسنزهی، منصور دهمرده، عیسی مزارزهی. سمیرم: فاضل بهرامیان، مهران بهرامیان. شهرری: حسن فیروزی. شهریار: شهریار بیات. کامیاران: پوریا جواهری. کرمانشاه: خالد محمودی.
معترضان در وضع نامشخص حقوقی: ۱۸۰ تن.
زندانیان سیاسی دیگر، محکوم به اعدام: مجموع: ۳۹ تن.
(توجه: پنج تن از این زندانیان در مشهد پیش از انتشار این خبرنامه در هفتهی نخست ماه آوریل اعدام شدند.)
ارومیه: حاتم اوزدمیر، حمید حسیننژاد حیدرانلو. اهواز: حبيب دريس، سيدسالم موسوي، سيدعدنان موسوي (غبیشاوی)، سیدمالک موسوی (داورشناس)، عباس دریس، علي مجدم، محمدرضا مقدم، معين خنفري. بوکان: محمد خضرنژاد. تهران: احمدرضا جلالی، امیر رحیمپور، پخشان عزیزی، سامان محمدی خیاره، سلیمان شهبخش، عبدالرحیم قنبرزهی (گرگیج)، عبدالغنی شهبخش، عیدو شهبخش، محمدامین مهدوی شایسته، وریشه مرادی، یوهان فلودروس، اسماعیل فکری، محسن لنگرنشین. زاهدان: ادریس جمشیدزهی، ادهم نارویی، علی عبیداوی، محمد زینالدینی، عبدالرحیم کوهی، امانالله بلوچی. سنندج: یوسف احمدی. شیراز: رحمتالله نوروزاف ( مصطفی اسلمیار). مشهد: محمدجواد وفایی ثانی، عیسی عیدمحمدی، تاجمحمد خرمالی، عبدالحکیم عظیم گرگیج، عبدالرحمان گرگیج، فرهاد شاکری، مالکعلی فدایی نسب. (پنج زندانی اخیر، اهل سنت، پیش از انتشار این شمارهی خبرنامه در اوایل ماه آوریل اعدام شدند).
مجازاتهای غیرانسانی، ظالمانه و تحقیرآمیز: تهران: مهدی یراحی (خواننده)، ۷۴ ضربه شلاق؛ حکم او اجرا شد. اکبر رحیمی درآبادی (متهم ردیف اول پروندهی چای دبش) ۷۴ ضربه شلاق و ۲۵ سال زندان؛ امیرحسین عیدی (متهم دریف چهارم پروندهی چای دبش) ۷۴ ضربه شلاق و ۱۰ سال زندان. چمران: دو تن (در ارتباط با پروندهی شهرداری چمران)، هرکدام ۷۴ ضربه شلاق و ۱۰ سال زندان. سردشت: ۹ تن (عضو شورای شهر سردشت) به اتهام رشاء و ارتشاء با حکم شلاق. نامعلوم: یک تن دانشجوی مقطع دکتری ( فعالیت در کانال تلگرامی) ۷۴ ضربه شلاق و ۲۴ ماه زندان تعزیری.
کنشگران محکومشده: ۳۶ تن؛ شامل ۵ نوکیش مسیحی، ۴ روزنامهنگار، ۲ تن فعال صنفی، ۴ فعال مدنی و ۲ هنرمند:
حر منصوری (فعال زیستمحیطی, بهشهر)، وهاب خدیریپور (کرد, مهاباد)، ویدا محمدی (تهران)، محمود مرادی (نوکیش مسیحی, لنجان)، منصور مرادی (نوکیش مسیحی)، معین حسینپور رباطی (کارگردان و ترانهسرا, بهشهر)، اصغر امیرزادگان (معلم و فعال صنفی فرهنگیان استان فارس, فیروزآباد)، بنیامین رحیمپور (زندانی سیاسی سابق کرد, سنندج)، ماجد ساری (ابواسماعیل سواری) (فعال مدنی عرب, اهواز)، آلان محمدی (کولبر, مریوان)، علی یونسی، امیرحسین مرادی ، کبری طاهرخانی (فعال صنفی معلمان قزوین, قزوین)، محمد عموری (فعال مدنی عرب, اهواز)، طالب باقری (شاهیندژ)، ناصر اکبری (شاهیندژ)، مجتبی مقیسه (سبزوار)، حمیده (شیمین) زارعی (رشت)، رضا محمدی (شاعر و منتقد ادبی, آبادان)، فرزانه یحییآبادی (روزنامهنگار, آبادان)، کوروش کرمپور (شاعر و روزنامهنگار, آبادان)، آرش قلعهگلاب (روزنامهنگار, آبادان)، ماندانا صادقی (روزنامهنگار, آبادان)، محمدحسین سپهری (, مشهد/وکیلآباد)، فاطمه سپهری (مشهد/وکیلآباد)، صمد پورشه (یاسوج)، فرشته سوری (نهاوند)، علی جهانیان (نهاوند)، محسن قشقاییزاده (فعال سیاسی, تهران)، نرگس نصری (نوکیش مسیحی, تهران)، عباس سوری (نوکیش مسیحی, تهران)، مهران شاملویی (نوکیش مسیحی, تهران)، راحله راحمیپور (فعال مدنی, تهران)، علیرضا فرشی (فعال مدنی ترک, تهران)، مهدی حمتی (کرج)، حسن باقرینیا (عضو سابق هیئت علمی دانشگاه حکیم سبزواری , مشهد).
دستگیریهای سیاسی: دستکم ۱۲۵ تن؛ شامل شمار زیادی از فعالان کُرد، و نیز بلوچ و عرب.
زندانیان جانباخته بهخاطر محرومیت از رسیدگی پزشکی: غلامرضا شهبازی (کرج)، کریم ریگی (شیراز، متهم مواد مخدر)، سعید زادهرعیت (کرج، متهم مواد مخدر).
کامران کاظمی (کرمانشاه، مرگ مشکوک، احتمالاً زیر شکنجه)، حمید مرادی (همدان، خودکشی، متهم جرایم عمومی)، مهرداد نباتزهی (چابهار، مرگ مشکوک، متهم به قتل)، ارسلان سالاری (کرج، در درگیری با سلاح سرد، محکوم به اعدام).
زندانیان سیاسی احتمالاً ناپدیدشدهی قهری: ۳۱ تن:*
ارومیه: آرزو جلیلزاده، افشین علیزاده. تبریز: امین تقیزاده. تهران: اشکان حسینی، فرشید محسنی. خاش: درمحمد گمشادزهی، کریم گمشادزهی، محمدگل گمشادزهی. دشتیاری: انور درپه. زاهدان: حفیظ نهتانی. سبزوار: حمیدرضا مروجی سبزواری. سرباز: بلال ایراندوست، کریمبخش ایراندوست. سقز: فواد کشاورز. سنندج: (نام نامشخص) سورهبومه، آریوان شاکری، پژمان مرادی، شنو محمدی، محمد ساعدی، مصطفی کاکایی، مصطفی هژبری، وریا بابایی. قصرقند: علی عزیزی. کرمانشاه: مجتبی ویسی. مسجد سلیمان: ایمان خدری، علی سلطانی، کریم جلیلی. مهاباد: ادریس محمدزاده، قادر رسولپور. نامعلوم: ژاکان باران.
* این آمار تنها مربوط به ماه مارس ۲۰۲۵ است. شمار کلّ چنین زندانیانی بسیار بیشتر است.
زندانیان سیاسی محروم از حقوق انسانی
بازداشتشدهگان در وضع نامشخص حقوقی؛ ۴۳ تن:
اراک: محمد سلطانی. اهواز: حجت آلمحمدی، رضا حزباوی، روحالله خسروی، محمد طهماسبی، مصطفی هلیچی. بوکان: بهروز فرهنگ. تبریز: احسان فریدی، سالار طاهرافشار، سامان بیدار. تهران: ارغوان فلاحی، بیژن کاظمی، زهرا شریفی کاظمی، فرزانه محمدی پارسا، لیلا قلیخانی، مرضیه غفاریزاده، مینو روزهدار، بهفر لالهزاری، بهنام اوحدی، صدیقه نوربالا. دهدشت: شهرام نورانیان، شهریار حشمت نسب. رشت/لاکان: حافظ فروحی، فریبرز سبقت اللهی، پیمان (امین) فرحآور. زاهدان: سلمان دهانی، منصور اربابزهی. سنندج: جبار ابراهیمی، محمدمیرزا رحمانی، موسی تابعی، هیمن ابراهیمی. شیراز: ابوبکر شهبخش، فرهاد (فرحان) شهبخش، محمدعلی مهرگانفر، هدی مهرگانفر، یدالله (عبیدالله) شهبخش. کرج: عاطفه حسنی، اکبر باقری، عرفان اشراقی. مسجد سلیمان: مهدی عیدیوندی. نقده: رامین زله. یاسوج: داوود حدادینیا. نامعلوم: مریم غفاری.
محروم از رسیدگی پزشکی: مرضیه فارسی، امیرعلی مینایی، کامران رضاییفر، وریشه مرادی، لیان درویش، آذر کروندی (کوروندی)، ناصر نورد گلتپه، کاظم علینژاد، مطلب احمدیان (تهران/اوین)؛ پیمان فرحآور (رشت/لاکان)؛ نادر هیلچی عموری، علی بروایه، یونس غرباوی، رضا معاوی، خلیل خسرجی، حسین سیلاوی، حسون دلفی، کارون محمدمروانی، مسعود جامعی، هادی حیدری (اهواز)؛ وحید چاوران (ایلام)؛ هدی مهرگانفر، محمدعلی مهرگانفر (شیراز/عادلآباد)؛ مهدی مسکیننواز (بندرانزلی)؛ کیانوش چراغی (درهشهر)؛ مصطفی رمضانی (کرج/قزلحصار)؛ ابراهیم خلیلصدیقی (خوی)؛ ابراهیم صدیقهمدانی (ارومیه).
سلول انفرادی: زرتشت احمدی راغب (کرج).
قرنطینه: مرتضی صیدی (تهران)؛ محسن لنگرنشین، اسماعیل فکری (کرج).
ممنوعازملاقات/تماس تلفنی: عبدالعزیز عظیمی قدیم، رضا خندان (تهران).
محروم از مرخصی: سپهر ضیایی، ابراهیم مددی، محمد نجفی، مهناز طراح (تهران)؛ ماشاالله کرمی (کرج)؛ مریم اکبریمنفرد (ورامین)؛ مهرزاد موسوی (شیراز)؛ سعید مدنی (دماوند)؛ جمشید عزیزی ننهکران (رشت).
اعتصاب غذا: مرتضی صیدی، رضا خندان، عبدالعزیز عظیمی قدیم، ناصر نورد گلتپه (تهران)؛ نادر هلیچی (عموری)، علی بروایه، یونس غرباوی، رضا معاوی، خلیل خسرجی، حسین سیلاوی، حسون دلفی، کارون محمدمروانی، هادی حیدری (اهواز)؛ کیانوش چراغی (درهشهر).
بدون رعایت اصل تفکیک جرائم: ابراهیم خلیل صدیقی (خوی).
رد درخواست اعادهی دادرسی: سپهر ضیایی (تهران)؛رضا آریا (کرمان)؛ حاتم اوزدمیر (ارومیه).
ضرب و جرح در زندان: سایه صیدال (تهران، بهدست مامور دادسرا).
لغو رای باز: مریم دریسی (شیراز).
رد درخواست واخواهی: اصغر امیرزادگان (فیروزآباد).
رد درخواست آزادی مشروط: نوید میهندوست (تهران).
**********
توجه: تمام آمارها حداقلی و آمارهای واقعی به یقین بیشتر هستند.
فیسبوک (https://www.facebook.com/lddhi.fidh)
اینستاگرام (https://www.instagram.com/lddhi.fidh/)
جامعهی دفاع از حقوق بشر در ایران (LDDHI)